1. Phụ nữ mang bầu có thể bị bệnh lây truyền qua đường tình dục không?
Câu trả lời là có. Việc mang thai không mang lại cho người phụ nữ hay thai nhi bất kỳ rào chắn nào trước các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Do đó, thai phụ hoàn toàn có thể bị nhiễm các bệnh lây qua đường tình dục – không khác gì một phụ nữ bình thường.
Rất nhiều bệnh lây truyền qua đường tình dục không có triệu chứng cụ thể nào. Vì thế, có khi bạn mắc bệnh mà hoàn toàn không biết. Nếu bạn đang mang bầu, bạn nên làm các xét nghiệm kiểm tra xem mình có mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục hay không. Nếu câu trả lời là có, những người bạn từng quan hệ cũng nên đi kiểm tra và điều trị.
2. STDs ảnh hưởng mẹ và bé như thế nào?
STDs có thể gây ra nhiều tác hại trên các phụ nữ mang thai như những phụ nữ không có thai. Các bệnh lý có thể gồm: ung thư cổ tử cung, ung thư các cơ quan khác, viêm gan mãn tính, viêm vùng chậu, vô sinh và những biến chứng khác. Trong số những bệnh lý này, có những bệnh lý tiến triển âm thầm mà không hề biểu hiện bất kỳ một triệu chứng hay dấu hiệu gì.
- Phụ nữ mang thai bị STDs có thể sinh non, vỡ ối non và nhiễm trùng tử cung sau khi sinh.
- STDs có thể lây truyền từ mẹ qua con trước, trong và sau khi sinh. Một số bệnh lý (như giang mai) truyền qua bánh nhau và gây bệnh cho thai nhi khi còn trong bụng mẹ.
- Những bệnh lý khác (lậu, chlamydia, viêm gan siêu vi B và Herpes sinh dục) có thể truyền từ mẹ qua con trong khi sinh qua ngả âm đạo.
- HIV có thể truyền qua bánh nhau, lây nhiễm khi sinh hoặc lây truyền khi cho con bú.
- Ở thai nhi, STDs có thể gây thai chết lưu, thai nhẹ cân (< 2000g), viêm kết mạc mắt, viêm phổi, nhiễm trùng sơ sinh, tổn thương thần kinh, mù, điếc, viêm gan cấp, viêm màng não, bệnh lý gan mạn và xơ gan.
3. Các bệnh lây qua đường tình dục phổ biến nhất
3.1. HIV/AIDS
Virus gây suy giảm miễn dịch ở người HIV sẽ dẫn tới chứng suy giảm miễn dịch AIDS, đây cũng được coi là một trong những bệnh lây qua đường tình dục khi mang thai. Ở phụ nữ mang thai, loại virus HIV truyền từ mẹ sang con qua 3 thời điểm: trong thời kỳ mang thai (qua nhau thai), khi chuyển dạ hoặc cho con bú. Virus sẽ phá hủy các tế bào miễn dịch do vậy làm suy giảm khả năng miễn dịch.
Tuy nhiên nếu thai phụ không may nhiễm HIV trong thai kỳ, việc thực hiện nghiêm ngặt các điều trị thích hợp có thể giảm nguy cơ lây truyền từ mẹ sang con. Để đảm bảo an toàn thì phụ nữ mang thai nên tiến hành xét nghiệm máu sàng lọc HIV.
3.2. Chlamydia
Chlamydia là bệnh nhiễm khuẩn rất phổ biến ở nhiều phụ nữ. Nếu đang mang thai và bị nhiễm Chlamydia, thai phụ có thể truyền bệnh sang con mình trong quá trình sinh nở và gây nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng như vỡ ối sớm, sinh trẻ nhẹ cân hoặc sinh non. Trẻ em sinh ra sau này có thể bị nhiễm trùng mắt hoặc viêm phổi.
Nếu đang mang thai, thai phụ nên thực hiện xét nghiệm Chlamydia ngay từ đợt thăm khám tiền sinh đầu tiên. Các bác sĩ có thể dựa trên xét nghiệm cận lâm sàng, lấy mẫu nước tiểu hoặc yêu cầu lấy mẫu gạc bông có dịch âm đạo để thực hiện xét nghiệm này.
3.3. HPV
HPV thường không có bất cứ triệu chứng nào trong giai đoạn đầu và thường lây sang trẻ khi sinh qua đường âm đạo. Nếu người mẹ nhiễm bệnh trong 3 tháng cuối thai kỳ thì khả năng truyền sang con rất cao. Trong phần lớn các trường hợp, sinh mổ được chỉ định để cứu trẻ và một liệu trình điều trị 6 tuần sau sinh sẽ giúp trẻ không bị nhiễm bệnh này.
Phụ nữ mang thai có thể biết được mình bị nhiễm HPV khi khám thăm dò ung thư cổ tử cung và có kết quả xét nghiệm PAP bất thường.
3.4. Giang mai
Đây cũng là một trong những bệnh lây qua đường tình dục khi mang thai khá phổ biến, có thể truyền từ mẹ sang con gây sinh non, thai chết lưu hoặc tử vong sơ sinh. Bệnh giang mai nếu không được điều trị ở trẻ có thể gây tổn thương ở nhiều cơ quan như não, mắt, tai, tim, răng và mắc các vấn đề sức khỏe như đục thủy tinh thể, điếc hay động kinh… Để bảo vệ con mình, thai phụ nên làm xét nghiệm giang mai tối thiểu một lần trong quá trình mang thai và điều trị ngay lập tức nếu có kết quả xét nghiệm dương tính.
Đây là một xét nghiệm máu đơn giản có thể phát hiện nếu mẹ bị bệnh này. Ngoài ra, một số bác sĩ chuyên khoa có thể chẩn đoán bệnh giang mai bằng cách xét nghiệm dịch từ vết loét giang mai.
3.5. Trichomonas
Phụ nữ mang thai thường ít khi sàng lọc nhiễm trùng này. Tuy nhiên, nếu thấy tiết dịch âm đạo bất thường thì nên kiểm tra viêm âm đạo do Trichomonas và điều trị kịp thời. Bởi nếu không nó có thể gây ra các biến chứng và nhiễm trùng ở trẻ sơ sinh trong khi mẹ sinh nở. Chị em bị nhiễm Trichomonas khi mang thai thường có nguy cơ cao sinh non, sinh con thiếu cân.
Nếu chỉ dựa vào triệu chứng thì không thể chẩn đoán được Trichomonas. Ở cả nam giới và nữ giới, có thể làm xét nghiệm để chẩn đoán Trichomonas thông qua dịch âm đạo, nước tiểu.
4. Có thể điều trị STDs trong thai kỳ không?
Các bệnh lý sau có thể được trị khỏi với kháng sinh được sử dụng trong thai kỳ: Chlamydia, lậu, giang mai, Trichomonas và nhiễm khuẩn âm đạo.
Các bệnh lý do các tác nhân là virus (Herpes sinh dục, HIV) thì không thể điều trị dứt điểm. Tuy nhiên, các thuốc kháng virus điều trị Herpes và HIV có thể làm giảm các triệu chứng ở phụ nữ mang thai. Chỉ định mổ lấy thai có thể được cân nhắc trên các phụ nữ mang thai nhiễm HIV hoặc có các tổn thương Herpes sinh dục đang tiến triển để bảo vệ con.
5. Cách hạn chế bệnh lây qua đường tình dục khi mang thai
-
Thực hiện xét nghiệm sàng lọc thích hợp
Nếu chị em có tiền sử bị các bệnh lây qua đường tình dục thì nên khám sàng lọc thường xuyên để đảm bảo an toàn. Sàng lọc tốt nhất nên được thực hiện mỗi 3 tháng để theo dõi sức khỏe. Thậm chí, kể cả khi không có nguy cơ cũng đừng bỏ qua các xét nghiệm máu được bác sĩ khuyến nghị để kiểm tra STDs.
-
Ý thức quan hệ tình dục an toàn
Nên yêu cầu đối tác sử dụng biện pháp phòng vệ ngay cả khi quan hệ qua đường miệng, hậu môn. Nếu đối tác bị nhiễm bất cứ bệnh STDs nào thì chị em cũng có nhiều nguy cơ lây bệnh. Tuyệt đối không quan hệ không an toàn, nhất là với nhiều đối tác.
-
Cảnh giác và lưu ý với các dấu hiệu
Nên chủ động đi khám bác sĩ chuyên khoa nếu chị em thấy các triệu chứng nhiễm trùng âm đạo như tổn thương, dịch âm đạo có mùi, đau vùng bụng dưới, cảm giác nóng rát khi đi tiểu và ngứa nhiều.
Trong trường hợp phụ nữ mang thai có triệu chứng mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục thì cần ngay lập tức đến các cơ sở y tế để được thăm khám và có phương pháp điều trị hoặc điều trị dự phòng thích hợp, tránh lây truyền bệnh cho con. Việc thăm khám định kỳ, xét nghiệm sàng lọc các tác nhân lây truyền qua đường tình dục trong thời kỳ mang thai không chỉ giúp phát hiện bệnh sớm mà còn giúp bạn lựa chọn được phương pháp sinh con phù hợp để không làm ảnh hưởng đến sức khỏe sau này của bé.
