Hiểu đúng về thực phẩm chức năng
Thực phẩm chức năng là các sản phẩm có tác dụng tăng cường, duy trì chức năng cơ thể, ngăn ngừa sự thiếu hụt chất dinh dưỡng, giảm nguy cơ mắc bệnh, từ đó đem lại những lợi ích tích cực về sức khỏe.
Nói cách khác, thực phẩm chức năng giúp người dùng chăm sóc sức khoẻ một cách chủ động chứ không phải đợi có bệnh mới điều trị. Nhịp sống hiện đại, xu hướng “ăn sạch, sống xanh”, “sống khỏe, sống an toàn” được đặt lên hàng đầu. Chính vì vậy, nhu cầu lựa chọn các sản phẩm hỗ trợ sức khỏe ngày càng trở nên phổ biến.
Xuất phát từ lý do này mà thị trường thực phẩm chức năng tại Việt Nam đang phát triển rất đa dạng và có phần phức tạp hơn.
Tuy nhiên, người tiêu dùng Việt lại đang rơi vào bài toán nan giải khi lạc trong “ma trận” mua sắm, dễ mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng.
“Ma trận” hàng giả bủa vây người tiêu dùng
Không thể phủ nhận thị trường thực phẩm chức năng trong nước rất “màu mỡ”. Chỉ một cú click chuột, lướt thông tin trên các hội nhóm, người mua đã nhận về cả trăm kết quả nơi bán các loại thực phẩm chức năng: từ xách tay, hàng giảm giá, mua hộ người thân,...
Đặc điểm của các hình thức bán hàng này là đánh vào tâm lý “chuộng hàng ngoại giá rẻ” của một bộ phận người mua. Tuy nhiên, rất nhiều người đã rơi vào tình huống mất tiền oan vì mua hàng xách tay theo lời quảng cáo, mua phải hàng nhái gắn mác hàng chính hãng.
Chị Hằng (Hà Nội) kể lại: “Tôi mua của người quen 1 lọ bổ sung Collagen, thấy viên thuốc có dấu hiệu bị móp, méo, tôi nghi ngờ tách đôi viên con nhộng ra xem thì giật mình vì bột trắng bên trong đã có dấu hiệu mốc xanh. Quá đáng sợ”
Khi mua hàng xách tay theo lời quảng cáo, nhiều người đã mua phải hàng nhái gắn mác hàng chính hãng.
Tình trạng thực phẩm chức năng ngoại bị làm nhái, làm giả đã liên tục bị các cơ quan chức năng phát hiện. Mới đây, lực lượng QLTT Hà Nội phối hợp với Cục Cảnh sát hình sự, Bộ Công an và Công an quận Hoàng Mai đã bắt quả tang một điểm chứa trữ 1 tấn bao bì tem nhãn và gần 2 tấn thành phẩm, nguyên liệu thuốc và thực phẩm chức năng, tương đương hàng triệu viên các loại hình viên nhộng không rõ nguồn gốc. Tại TP.HCM, ngay trong tháng 2/2023, cơ quan chức năng cũng phát hiện 5 kho chứa và xưởng sản xuất, pha chế hàng chục nhãn hiệu dầu gội, sữa tắm giả mạo.
Cơ quan chức năng phát hiện nhiều hàng giả, hàng nhái trôi nổi trên thị trường.
Không phải cứ hàng ngoại là phù hợp cho người Việt
Lợi dụng tâm lý sính ngoại, nhiều người bán hàng thường đưa quảng cáo sản phẩm đến từ Úc, Mỹ, châu Âu… để thuyết phục người mua. Tuy nhiên, không phải cứ hàng ngoại (kể cả đó là hàng chính hãng) thì đã tốt cho người Việt.
Bởi lẽ, các loại thực phẩm chức năng này được thiết kế theo tiêu chuẩn người phương Tây, vốn có thể trạng cao hơn và cân nặng lớn hơn người châu Á. Vì vậy, hàm lượng các chất trong những sản phẩm này thường vượt quá mức tiêu chuẩn dành cho người Việt, gây nhiều tác dụng phụ và đe doạ đến sức khoẻ người dùng.
Chẳng hạn, Elevit sản xuất tại Úc có hàm lượng Sắt là 60mg, vượt quá giới hạn mà Bộ Y Tế Việt Nam quy định là 45mg. Trong khi đó, sản phẩm này vẫn được bán tràn lan tại Việt Nam thông qua con đường “xách tay” và không ít mẹ bầu đã mua sử dụng. Dư thừa Sắt có thể gây ra tình trạng nóng trong, táo bón nặng, trĩ và nhiều nguy cơ xấu cho thai phụ và thai nhi.
Những sản phẩm được gắn mác “nước ngoài” nhưng không phải từ con đường nhập khẩu chính thức, không có cấp phép lưu hành của Bộ Y tế thì không thể đảm bảo được sự an toàn cho người sử dụng.
Người dùng gặp nhiều khó khăn trong quá trình sử dụng
Ngay cả khi mua được hàng thật từ con đường “xách tay”, người dùng cũng chưa hết rủi ro bủa vây và gặp rất nhiều bất cập trong quá trình sử dụng.
Vì hàng hoá đưa về không được bảo quản trong điều kiện chuẩn nên có thể bị hư hại. Tuy nhiên, hàng hóa không qua kiểm định chất lượng, không có đơn vị đứng ra chịu trách nhiệm pháp lý.
Thêm vào đó, các mặt hàng xách tay sẽ không có tem phụ hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt, người mua cũng không có nắm rõ cách uống, liều lượng, chỉ nghe qua tư vấn của người bán. Hậu quả là khiến đôi khi chúng ta sử dụng sai cách, tiềm tàng nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe về lâu dài.
Người tiêu dùng thông thái nên lựa chọn hàng nhập khẩu chính hãng
Thay vì phải “nằm vùng”, dành nhiều thời gian chắt lọc thông tin trên các hội nhóm mạng xã hội, người tiêu dùng hoàn toàn có thể lựa chọn các loại thực phẩm chức năng được nhập khẩu chính hãng qua một đơn vị phân phối uy tín trong nước.
Ưu điểm trước tiên của hàng nhập khẩu chính hãng, đó là:
- Người mua biết rõ về nguồn gốc, xuất xứ của sản phẩm. Sản phẩm chính hãng, được nhập khẩu thông qua đường chính ngạch, có đơn vị chịu trách nhiệm pháp lý.
- Các sản phẩm nhập khẩu chính hãng vào Việt Nam là sản phẩm đã được Bộ Y tế kiểm tra và cấp phép lưu hành, vì vậy đảm bảo mức độ an toàn và phù hợp với thể trạng người Việt Nam, tránh được trường hợp hàm lượng chất vượt quá tiêu chuẩn dành cho người Việt như đã nói ở trên.
- Các sản phẩm nhập khẩu chính hãng được bảo quản, lưu kho trong điều kiện tiêu chuẩn rất khắt khe mà nhà sản xuất đưa ra để đảm bảo chất lượng sản phẩm, giúp các sản phẩm đến tay người tiêu dùng giữ được chất lượng tốt nhất an toàn khi sử dụng.
- Bên cạnh đó, các loại thực phẩm chức năng khi nhập khẩu chính hãng đều được dán tem phụ bằng tiếng Việt bao gồm: hướng dẫn sử dụng sản phẩm, thông tin của đơn vị nhập khẩu. Nhờ đó, người mua sẽ nắm được đầy đủ thành phần, hướng dẫn sử dụng sản phẩm, cảnh báo an toàn để sử dụng sản phẩm tốt nhất.