Trong suốt hành trình mang thai, những thay đổi trong cơ thể mẹ bầu thường kéo theo nhiều vấn đề sức khỏe, trong đó có trào ngược dạ dày. Đặc biệt, trong 3 tháng đầu, tình trạng này trở thành nỗi ám ảnh đối với nhiều mẹ bầu. Vậy, trào ngược dạ dày có nguy hiểm và mẹ nên làm gì để đối phó?
1. Trào ngược dạ dày khi mang thai là gì?
Trào ngược dạ dày - thực quản (GERD) là hiện tượng axit từ dạ dày liên tục trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác khó chịu. Đây là tình trạng phổ biến ở mẹ bầu, do sự thay đổi nội tiết tố và áp lực từ tử cung lên dạ dày.
Hình ảnh minh hoạ trào ngược dạ dày.
1.1. Triệu chứng trào ngược dạ dày
- Ợ nóng, ợ chua: Thường xuất hiện sau khi ăn hoặc nằm ngủ.
- Buồn nôn và nôn: Gây khó chịu và mệt mỏi cho mẹ bầu.
- Đau ngực: Axit dạ dày gây kích thích niêm mạc thực quản, dẫn đến cảm giác đau.
- Khó nuốt: Axit trào ngược làm viêm và sưng niêm mạc thực quản.
- Ho và viêm thanh quản: Axit dạ dày kích thích dây thanh quản, gây ho và khàn giọng.
- Tiết nhiều nước bọt: Cơ thể phản ứng bằng cách tiết nước bọt để trung hòa axit.
1.2. Nguyên nhân gây trào ngược dạ dày
- Áp lực từ tử cung: Thai nhi phát triển làm tăng áp lực lên dạ dày, gây trào ngược axit.
- Thay đổi nội tiết tố: Progesterone tăng cao làm giãn van dạ dày, gây trào ngược.
- Thói quen ăn uống: Ăn thực phẩm khó tiêu, cay nóng, dầu mỡ làm tăng tiết axit.
- Ảnh hưởng từ thuốc: Một số loại thuốc mẹ bầu dùng có thể gây trào ngược dạ dày như thuốc chữa bệnh hen suyễn, cao huyết áp và dị ứng; thuốc giảm đau, thuốc an thần và thuốc chống trầm cảm.
- Thoát vị gián đoạn: Phần trên của dạ dày phình ra, cản trở việc tiêu hóa thức ăn.
Phụ nữ mang thai dễ bị trào ngược, nhất là ở những tháng đầu tiên của thai kỳ.
1.3. Trào ngược dạ dày có nguy hiểm không?
Trào ngược dạ dày nếu không được kiểm soát có thể dẫn đến viêm thực quản, hẹp thực quản và thậm chí là Barrett thực quản - một tình trạng tiền ung thư. Dù vậy, nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời, mẹ bầu có thể tránh được các biến chứng nguy hiểm này.
2. Mẹ bầu nên làm gì khi bị trào ngược dạ dày?
2.1. Chăm sóc tại nhà
- Thay đổi chế độ ăn uống:
+ Ăn chậm, nhai kỹ.
+ Chia nhỏ bữa ăn, tránh ăn quá no.
+ Tránh xa thực phẩm cay nóng, dầu mỡ và cồn.
+ Uống nước giữa các bữa ăn.
- Thay đổi tư thế ngủ:
+ Nằm cao đầu, nghiêng sang trái.
+ Đặt gối dưới vai để ngăn axit trào ngược.
- Duy trì cân nặng ổn định: Tránh tăng hoặc giảm cân quá nhiều.
- Mặc quần áo thoải mái: Tránh gây áp lực lên dạ dày và thực quản.
Nếu bị trào ngược axit ban đêm, bạn nên kê gối cao vừa đủ để giúp thức ăn di chuyển xuống, nhưng vẫn đảm bảo tư thế ngủ thoải mái.
2.2. Tham khảo ý kiến bác sĩ
Nếu tình trạng trào ngược dạ dày nghiêm trọng, mẹ bầu nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị. Mẹ bầu không nên tự ý sử dụng thuốc hoặc các phương pháp dân gian mà không có sự chỉ dẫn của bác sĩ. Điều này có thể gây nguy hiểm cho cả mẹ và bé.
Trào ngược dạ dày khi mang thai 3 tháng đầu tuy không nguy hiểm tức thì nhưng có thể gây biến chứng về lâu dài. Do đó, mẹ bầu cần lưu tâm để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và thai nhi.