1. Bà bầu có nên ăn cá?
Đây là băn khoăn của phần lớn phụ nữ mang thai và câu trả lời là có. Tuy nhiên, mẹ bầu cần phải chọn lựa kỹ càng và chế biến cẩn thận để đảm bảo cơ thể bạn và bé nhận được nhiều chất dinh dưỡng nhất.
Thịt cá chứa hàm lượng chất béo bão hòa thấp nhưng lại chứa một lớn các chất dinh dưỡng cần thiết cho thai nhi như vitamin D và protein. Không những vậy, cá còn chứa nhiều axit béo omega-3, một dưỡng chất vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của thai nhi nhưng lại rất khó tìm thấy ở các loại thực phẩm khác.
Theo dự thảo của Cơ quan quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ FDA, phụ nữ mang thai cần ăn khoảng 230gr – 340gr cá mỗi tuần để cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho sự phát triển của trẻ, đặc biệt là trong những tháng đầu và gần cuối của thai kỳ.
Tuy nhiên hiện nay hàm lượng thủy ngân trong đại dương tăng dần lên do sự gia tăng lượng khí thải thủy ngân công nghiệp. Các loài cá nhỏ và động vật phù du, thực vật biển sẽ hấp thụ một lượng nhỏ thủy ngân trước khi trở thành thức ăn của các loại cá lớn. Do đó, mẹ bầu nên cảnh giác trước một số loại cá ăn vào sẽ “phản tác dụng”. Trong đó, đặc biệt chú ý đến các loại cá chứa thủy ngân.
2. Ảnh hưởng của thủy ngân đối với thai kỳ
Thủy ngân là một kim loại có trong tự nhiên và tăng lên khi môi trường ô nhiễm. Hầu hết người lớn không bị ảnh hưởng bởi một lượng nhỏ thủy ngân, nhưng nếu mẹ bầu tiêu thụ một lượng thủy nhân đáng kể trước hoặc trong khi mang thai, sức khỏe của họ và thai nhi sẽ bị đe dọa. Thai nhi tiếp xúc với thủy ngân sẽ có thể dẫn đến:
- Tổn thương hệ thần kinh nặng.
- Tổn thương não.
- Mất khả năng học tập.
- Điếc bẩm sinh.
3. Những loại cá mẹ bầu NÊN ăn
3.1. Cá hồi
Trong cá hồi có rất nhiều chất dinh dưỡng cần thiết giúp hình thành nên cấu trúc của cơ thể. Ví dụ như vitamin B12, B6, vitamin D, sắt, DHA… Ngoài ra một lượng lớn axit béo omega-3 trong cá hồi đặc biệt giúp hệ thần kinh và não bộ của trẻ phát triển khỏe mạnh, thông minh hơn.
Tuy nhiên để hạn chế tích tụ thủy ngân, mẹ bầu không nên ăn quá 360g cá hồi mỗi tuần để đảm bảo an toàn cho thai nhi. Để thay đổi khẩu vị, các mẹ bầu có thể chế biến cá hồi thành nhiều món ăn ngon như cá hồi nướng cam, cháo cá hồi…
3.2. Cá quả (cá lóc)
Theo Đông Y, cá quả có tác dụng lợi tiểu, kiện tỳ, bổ gan, thận, bổ khí huyết và gân xương,… và giúp mẹ sinh nở thuận lợi. Bên cạnh đó, các món ăn được chế biến từ cá quả còn góp phần thúc đẩy mẹ có nhiều sữa hơn.
3.3. Cá chép
Cá chép luôn là loại cá được khuyên dùng khi phụ nữ đang trải qua thời kỳ mang thai. Nhắc đến cá chép, chúng ta không thể không nhắc tới các dưỡng chất chúng mang lại cho sức khỏe con người. Với nguồn dưỡng chất dồi dào như axit béo omega-3, axit folic, canxi, axit glutamic, glycine, chất béo… Cá chép sẽ giúp các mẹ bầu thông sữa, lợi tiểu, an thai đặc biệt tốt. Hơn nữa, các món ăn từ cá chép cũng rất dễ chế biến, các mẹ có thể thay đổi thực đơn để làm mới khẩu vị của mình.
3.4. Cá diêu hồng
Cá diêu hồng là loài cá nước ngọt và chứa rất nhiều dinh dưỡng bên trong. Các chuyên gia dinh dưỡng đã tìm thấy hàm lượng cao các chất vitamin A, B, D và các chất khoáng như iot, photpho … Ngoài ra, thịt cá diêu hồng vô cùng ít chất béo giúp cho việc tiêu hóa của bà bầu trở nên dễ dàng hơn. Thịt cá diêu hồng khá dày, thơm ngậy và ít mùi tanh, đây là một trong những loại cá tốt mà các bà bầu nên ăn trong thai kỳ.
3.5. Cá trắm
Thịt cá trắm chứa nhiều chất đạm, axit amin và các khoáng chất tốt cho xương khớp như canxi, photpho, sắt… Bởi vậy, cá trắm rất có lợi cho phụ nữ đang mang thai. Bổ sung cá trắm vào chế độ ăn của mình sẽ giúp mẹ bầu tăng đề kháng, chống cảm cúm, hạn chế đau đầu,… Đặc biệt là nuôi dưỡng thai nhi luôn khỏe mạnh.
3.6. Cá mòi
Đừng nên bỏ qua cá mòi nếu bạn đang tìm kiếm loại cá biển tốt cho sức khỏe bà bầu. Đây là nguồn cung cấp vitamin D, DHA mà còn ít bị nhiễm thủy ngân. Sử dụng cả mòi thường xuyên hỗ trợ tăng cường miễn dịch, chống khô mắt, tăng sự cứng cáp cho xương,… Bạn có thể chiên hay kho cá mòi để thay đổi khẩu vị, kích thích mẹ bầu ngon miệng.
3.7. Cá chẽm
Hay còn được gọi là cá vược, loài cá này vừa sống ở sông và biển có chất lượng thịt thơm ngon, bổ dưỡng nên được ví như vị thuốc quý cho bà bầu. Cá chẽm giàu đạm, Omega 3, sắt, canxi… hỗ trợ dưỡng chất để thai nhi phát triển một cách tối đa và tốt cho mẹ bầu trong giai đoạn thai kỳ. Cá chẽm là một trong các loại cá biển tốt cho bà bầu có thể hỗ trợ giảm được chứng phù chân, tăng huyết áp, tiểu đường… và cực kỳ lợi sữa cho phụ nữ sau sinh con.
4. Những loại cá mẹ bầu nên TRÁNH dùng
4.1. Cá ngừ
Cá ngừ hiện nay đã rất phổ biến ở Việt Nam, các mẹ bầu hoàn toàn có thể tìm mua tại các siêu thị hay cửa hàng tiện lợi gần nhà. Tuy nhiên cá ngừ được liệt kê vào danh sách những loài cá chứa hàm lượng thủy ngân cao. Do đó mẹ bầu không tránh ăn hoặc hạn chế dùng để tránh bị nhiễm độc thai kỳ.
Một số loại cá ngừ lành tính như cá ngừ vây dài, vây vàng, vây xanh mẹ bầu vẫn có thể ăn nhưng hạn chế, số lượng tiêu thị dưới 170g/tuần để con phát triển khỏe mạnh.
4.2. Cá nóc
Không chỉ bà bầu, ngay cả người bình thường cũng nên tránh xa loại cá này. Chất độc trong gan (hepatoxin), buồng trứng (tetrodotoxin) của cá nóc là loại độc tố cực kỳ nguy hiểm có thể gây tử vong cho cả thai phụ và em bé.
4.3. Cá thu
Cá thu chứa hàm lượng Omega 3 vô cùng dồi dào và nhiều dưỡng chất, vitamin khác có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên loại cá này chứa hàm lượng thủy ngân rất cao nên mẹ bầu nên hạn chế ăn trong thời kỳ mang thai, tránh ảnh hưởng đến em bé trong bụng.
4.4. Cá kiếm
Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo các chị em phụ nữ đang có kế hoạch mang thai hoặc đang mang bầu không nên tiêu thụ quá 200g cá kiếm trong một tháng. Một hàm lượng lớn thủy ngân đã được tìm thấy trong loài cá biển này. Ngoài ra, nếu ăn cá kiếm quá nhiều sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm phải chất độc metyl thủy ngân.
4.5. Cá khô và cá đóng hộp
Cuối cùng trong danh sách các loại cá gì bà bầu không nên ăn khi mang thai đó là cá khô và các loại cá đóng hộp. Tuy dễ tìm mua và sử dụng nhưng những loại thực phẩm này lại tiềm ẩn rất nhiều vi khuẩn có hại, cũng như trong cá khô và cá đóng hộp chứa một lượng chất bảo quản nhất định, những chất này ảnh hưởng không tốt đến thai nhi. Mẹ bầu nên hạn chế sử dụng để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé.
Ăn cá rất tốt cho sức khỏe mẹ bầu và thai nhi, tuy nhiên mẹ bầu hãy chú ý đến việc lựa chọn những loại cá tốt cho sức khỏe, cũng như phải đảm bảo vệ sinh và cách chế biến để có thể cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho bản thân và bé yêu trong bụng nhé!
