Mẹ bầu thường bị chuột rút vào cuối thai kỳ thì nên làm gì?

1. Hiện tượng chuột rút (vọp bẻ) khi mang thai

Chuột rút (vọp bẻ) là hiện tượng phổ biến ở phụ nữ trong thời gian mang thai. Chuột rút thường xảy ra ở chân, đùi, bàn chân, bàn tay hoặc cơ bụng do các cơ co thắt đột ngột, khiến các bộ phận này của các mẹ bầu rất đau nhức, không thể cử động.

Chuột rút có thể bắt đầu gây khó chịu từ tháng thứ ba của thai kỳ, các cơn đau ngày càng xuất hiện thường xuyên khi thai nhi lớn dần và nghiêm trọng hơn vào 3 tháng cuối.. Tình trạng này xảy ra cả ban ngày và trầm trọng hơn vào ban đêm, ảnh hưởng nhiều tới giấc ngủ của thai phụ, nhưng không để lại hậu quả gì cho mẹ và sẽ tự hết khi kết thúc thai kỳ.

Tuy nhiên nếu thai phụ bị chuột rút kèm theo các triệu chứng như ra máu, đau mạnh ở bụng hay trên đỉnh vai, thân nhiệt tăng hoặc đau dữ đội ở phần bị đau, cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị kịp thời.

2. Nguyên nhân gây chuột rút

Cho đến nay chưa có một nghiên cứu nào về nguyên nhân vì sao phụ nữ thường bị chuột rút trong quá trình mang thai. Tuy nhiên,  có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng chuột rút khi mang thai được các bác sĩ đã chỉ ra như:

Cân nặng tăng nhiều cũng là nguyên nhân gây chuột rút ở mẹ bầu
  • Trọng lượng cơ thể của mẹ bầu ngày càng tăng trong thai kỳ, gây áp lực nhiều hơn tới các cơ bắp ở chân.
  • Kích thước tử cung tăng nhanh khiến các mạch máu xung quanh bị chèn ép, lượng máu dẫn xuống chân bị hạn chế làm cho chân tay tê nhức, thậm chí bị chuột rút. Ngoài ra, các dây thần kinh từ tủy đến chân cũng bị chèn ép khiến mẹ bầu cảm thấy nặng nề và khó chịu. 
  • Hiện tượng mất nước trong thai kỳ cũng khiến mẹ bầu bị rối loạn điện giải, tình trạng này chính là một nguyên nhân dẫn đến hiện tượng chuột rút.
  • Thiếu canxi: hiện tượng này rất hay xảy ra ở phụ nữ mang thai, đặc biệt là vào 3 tháng cuối của thai kỳ khi thai đã lớn và có nhu cầu canxi rất cao. Lúc này, lượng canxi trong cơ thể mẹ được tập trung để nuôi dưỡng thai nhi khiến cho mẹ bầu bị thiếu hụt một lượng canxi dẫn đến tình trạng chuột rút do hạ canxi máu.
  • Thiếu khoáng: Quá ít kali, canxi hoặc magiê trong chế độ ăn uống có thể góp phần gây ra chuột rút ở chân.

3. Mẹ bầu cần làm gì khi bị chuột rút

Mẹ bầu nên nhờ chồng hay người thân xoa bóp các cơ bắp bị co rút để giảm cảm giác đau

Nếu chuột rút khi mang thai xảy ra thì các mẹ cần bình tĩnh và thực hiện các cách sau:

  • Duỗi chân: Hãy cố gắng để thẳng chân, bắt đầu xoa bóp nhẹ nhàng mắt cá và các ngón chân. Điều này có thể gây đau lúc đầu nhưng cảm giác đau sẽ dần biến mất.
  • Xoa bóp các cơ bắp bị co rút.
  • Lấy một chai nước ấm đặt lên vùng bị chuột rút
  • Đi lại, bước một vài bước cũng sẽ giúp chứng chuột rút qua nhanh.

4. Phòng ngừa chuột rút ở bà bầu

Mẹ bầu hoàn toàn có thể phòng ngừa hiện tượng chuột rút trong thai kỳ bằng cách áp dụng những biện pháp sau đây:

  • Tránh đứng, ngồi lâu ở một tư thế. Nếu phải ngồi lâu, mẹ bầu nên tranh thủ thời để vận động hai chân, duỗi chân thoải mái giúp máu lưu thông tốt hơn, tránh bị chuột rút.
  • Nghỉ ngơi đầy đủ, không làm việc nặng nhọc.
Vận động nhẹ nhàng như tập yoga giúp mẹ bầu giảm tình trạng chuột rút
  • Duy trì tập thể dục, vận động hàng ngày. Mẹ bầu có thể tập yoga, đi bộ nhẹ nhàng giúp cơ thể thoải mái và tránh tình trạng chuột rút
  • Massage chân, tay, xoa bóp các cơ bắp để làm tăng tốc độ lưu thông máu.
  • Khi ngủ, bà bầu nên dùng gối mềm để gác chân hoặc nằm nghiêng về bên trái để máu được lưu thông đi khắp cơ thể  và đặc biệt là vùng bắp chân.
  • Có thể bổ sung thêm viên uống canxi theo chỉ dẫn của bác sĩ khi cần
  • Dùng nước ấm pha một chút gừng và muối để ngâm chân trước khi đi ngủ sẽ giúp bà bầu ngủ ngon và phòng tránh được tình trạng chuột rút.
  • Uống nhiều nước, tốt nhất nên bổ sung mỗi ngày từ 2 – 2,5 lít nước để hạn chế tình trạng mất nước.
  • Trong thực đơn hàng ngày, các mẹ bầu cần chú ý bổ sung thực phẩm giàu kali, magie, đặc biệt là canxi (thịt,cá, trứng, rau củ quả, đặc biệt là chuối, nho khô, lê…).
  • Chọn giày dép phù hợp với chân, tạo sự thoải mái và tránh tắc nghẽn mạch máu.
  • Kéo căng cơ trước khi đi ngủ có thể giúp làm giảm hiện tượng chuột rút vào ban đêm.

Chuột rút khi mang thai là dấu hiệu bình thường mà hầu hết bà bầu đều gặp phải, tuy nhiên nếu chuột rút đi kèm những triệu chứng bất thường như đau, sưng đỏ ở chân, chạm vào chân có cảm giác nóng xung quanh ,bạn nên nhanh chóng đến gặp bác sĩ để được thăm khám cụ thể.